PSY กังนัม เกาหลี ญี่ปุ่น ดินแดน และ K-Pop

Technorati Tags: Music,PSY,Gangnam

พาดหัวได้เวิ่นเว้อมาก เรื่องของเรื่องคือ สัปดาห์ที่ผ่านมา ผมพึ่งไปทำภารกิจที่ประเทศญี่ปุ่นมา (แม้ว่าจะถูกแคนเซิลกลางอากาศ แต่ยังดีที่ไม่ได้ออกค่าใช้จ่ายเอง ไม่งั้น บานครับ) หลังจากอยู่ที่ญี่ปุ่นแบบว่างๆเกือบสัปดาห์ ไปเดินดูนู่นดูนี่สารพัดที่ พอกลับมานึกอีกที กลายเป็นว่า ตลอดเวลาที่อยู่ญี่ปุ่น ผมไม่ได้ฟังเพลงดังโคตรๆในบ้านเรา อย่าง กังนัมสไตล์ ของพ่อหนุ่ม PSY (ระดับรายการข่าวในพระราชสำนักยังเอาไปเป็นเพลงประกอบข่าว) ถือว่าเป็นเรื่องที่แปลกดี เพราะอยู่ไทยนี่ ได้ยินแทบจะระดับวันละสามมื้อหลังอาหารเลยทีเดียว

PSY (ไซ) หรือ ปาร์ค แจซัง คือชายหนุ่มแรปเปอร์หนุ่มชาวเกาหลีใต้อายุ 34 ปี ที่อยู่ในวงการเพลงเกาหลีมาเป็นเวลา 10 ขวบปี และตลอดเวลาเขาก็สร้างประเด็นให้กับวงการเพลงเกาหลีเสมอ และในการกลับมาในปีนี้ของเขา ด้วยเพลง Gangnam Style กลายเป็นว่าเพลงดังกล่าวฉุดให้เขาดังแบบหยุดไม่อยู่จริงๆ ถึงกับเป็นปรากฎการณ์ระดับโลกไปเลยทีเดียว

กังนัมสไตล์ เพลงอีเล็คโทรฮิพฮอพของเขา เป็นเพลงที่ฟังง่าย ติดหู แค่ฟังครั้งเดียว ต่อให้ไม่รู้ภาษาเกาหลี แต่ก็สามารถจำท่อนฮุคที่โคตรติดหูอย่าง โอป โอป โอป โอปป้า กังนัมสไตล์ ได้หมด เพราะมันจำง่ายเหลือเกิน ไม่ว่าพูดภาษาอะไรก็ร้องตามได้ครับ สากลมากๆ จนเพลงนี้ดังแบบไวรัลไปทั่วโลก ยอดชมใน YouTube พุ่งพรวดๆ ขึ้นชาร์ตอันดับหนึ่งสารพัดประเทศ ขนาดอังกฤษก็ยังอันดับหนึ่ง และเกือบขึ้นอันดับหนึ่งบิลบอร์ดชาร์ตของอเมริกา ทำสถิติเป็นคนเอเชียคนที่สองต่อจาก ซาคาโมโต้ คิว ที่พาเพลง Ue wo Muite Arukou หรือที่เราคุ้นกันในนาม สุกี้ยากี้ หนึ่งเดียวที่พาเพลงจากเอเชียขึ้นอันดับหนึ่งได้ (แต่ไม่ติดชาร์ตไทยครับ เพราะไทยไม่มีชาร์ตเป็นทางการซะที แปลกดีมั้ย) แต่อย่างไรก็ตาม เขาก็กลายเป็นกระแสไปทั่วโลก เพราะทั้งเพลงติดหู ท่าทางยียวนกวนซ่งติง MV ที่ฮาได้ใจ ล้อเลียนชีวิตคนรวยหรูเชิดหยิ่งในย่านกังนัมของเกาหลี แต่ตัวพี่แกเองกลับดูเหมือนเฮียอ้วนๆเสล่อๆหลงยุคผิดที่ผิดทาง (ซึ่งเขาก็ตั้งใจล้อเลียนแบบนั้น) บวกกับท่าเต่นควบม้าที่ดูแล้วฮาดี (ผมดูเพลินหมด ยกเว้นฉากลิฟต์ ที่อีตาที่เต้นยกเอวหน้าหน้าตาแก disturbing มากๆ)

ส่วนที่เป็นประเด็นว่า พี่ซี้ดบอกว่าเพลงนี้ลอกเลียน LMFAO มา และเป็นเพลงขยะ คนที่ฟังก็จะเป็นคนมีรสนิยมแย่ๆ ผมเองก็ไม่อาจตอบประเด็นนี้ได้ เพราะความรู้ยังน้อยนิด เพียงแต่ส่วนตัวมองว่า ขนาด LMFAO และศิลปินคนอื่นๆ ยังยอมรับว่าชอบเพลงๆนี้ ซึ่งถ้ามันลอกตรงๆ คงโดนสังคมที่เข้มงวดเรื่องไอเดียวอย่างอเมริกันประณามแล้ว แต่นี่กลับดังเป็นพลุแตก คงต้องมองอีกทีว่า เขามีเซนส์ในการทำเพลงให้มันทะลวงใจคนหมู่มากได้ง่ายจริงๆ เอาแค่จุดนี้อย่างเดียวผมก็ว่าเป็นฝีมือไม่ธรรมดาล่ะครับ (เหมือนๆกับเพลงของบอยแบนด์หลายวงพี่พอโตขึ้นมาหน่อยผมกลับเริ่มมองว่า คนที่ทำเพลงให้มันติดหูได้นี่เก่งเวอร์นะ)

แต่พอกลับมาดูตลาดญี่ปุ่น กลายเป็นว่า มีคนรู้จักเขาน้อยมาก เพลงของเขาติดอันดับสูงสุดที่ 20 ไม่ได้โดดเด่นอะไร เทียบกับกระแสเพลงเกาหลีในช่วง 3-4 ปีที่ผ่านมาแล้ว ถือว่า ธรรมดามากๆ จนน่าสงสัยว่า อะไรทำให้ญี่ปุ่นเฉยเมยกับเขาไปได้

ในความเห็นผมอย่างแรกเลยคือ ภาษาครับ แม้ว่าภาเกาหลีจะมีไวยากรณ์ที่ไกล้เคียงกับญี่ปุ่น และได้รับความนิยมมากขึ้น แต่มันก็ไม่ได้แพร่หลายทั่วไประดับคนรู้จักหมดเหมือนภาษาอังกฤษ แล้วการที่ไม่ทำเวอร์ชั่นภาษาญี่ปุ่น ทำให้ไม่อาจเข้าถึงวงกว้างได้ วงเกาหลีที่ดังในญี่ปุ่นทุกวงออกเพลงเป็นภาษาญี่ปุ่นหมดครับ ไม่ใช่ว่าเจาะกันได้ง่ายๆ

อีกเรื่องคือ ภาพลักษณ์ ศิลปินเกาหลีที่มาขายในญี่ปุ่น จะเน้นเป็นหนุ่มหล่อสาวสวย ชวนหลงไหล มีจุดเด่นขึ้นกล้องเสมอ เจออาเฮียแบบนี้ไป ญี่ปุ่นเค้าหาจุดขายมาถูกครับ ส่วนใหญ่วงหน้าตาดีจะพยายามหาจุดขายเช่น KARA ก็มากับฮิพแดนซ์ SNSD กับเรียวขาย 2PM ก็เต้นกับเนคไท ขนาด T-ARA ที่ไม่น่าจะมีอะไร ก็ยังอุตส่าห์หาหูแมวมือแมว มาเต้นกับเพลง กลายเป็นเนโกะแดนซ์ไป แต่สำหรับ PSY แม้ท่าเต้นควบม้าจะเด่น แต่ก็ยังไม่มีอะไรมากกว่านั้นครับ ภาพลักษณ์การล้อเลียนคนรวยในย่านกังนัม ก็อาจจะไม่ค่อยเข้าถึงคนญี่ปุ่น เพราะการล้อเลียนคนรวยนี่ สังคมญี่ปุ่นไม่ค่อยทำกันครับ เขาไม่เล่นแรงขนาดนั้น ส่วนภาพลักษณ์ฮาๆ เขาก็มีดาราตลกมาออกเต็มบ้านเต็มเมืองอยู่แล้ว ไม่จำเป็นต้องอิมพอร์ตครับ

อีกอย่างหนึ่งที่ผมสัมผัสได้คือ กระแสเกาหลีบูมในญี่ปุ่นเริ่มอ่อนแรงลงด้วยครับ หลังจากบูมสุดๆ มีวงใหม่ๆเข้าไปญี่ปุ่นทุกวัน จนเริ่มกระแสตีกลับ ไม่ได้ขายดีถล่มทลายเหมือนเก่า จากที่เดินๆดู ความโดดเด่นของศิลปินเกาหลีก็ลดน้อยถอยลง เอาเข้าจริงๆ เห็นแค่ KARA ที่ยังขายได้ดีในญี่ปุ่น อาจเป็นเพราะทักษะเรื่องภาษาญี่ปุ่นที่ดีด้วย เลยจัดได้ว่า PSY อาจจะตกขบวนรถไฟไปญี่ปุ่นสายที่แรงสุดไปล่ะครับ ที่เหลือคอยมาดูกันว่าจะเหลือใครรอดในญี่ปุ่นบ้าง

แต่สาเหตุสุดท้ายอาจจะเป็นสาเหตุที่มีผลเชิงลึกครับ เพราะตอนนี้ ญี่ปุ่นมีปัญหาข้อพิพาทเรื่องดินแดนกับทั้ง เกาหลี (เกาะทาเคจิม่า/โดกโด) จีนและไต้หวัน ทำให้กระแสต่อต้านสามชาตินี้แรงขึ้น และการติดต่อสัมพันธ์กันก็ลดน้อยลง อย่างนักท่องเที่ยวชาวจีนที่เคยมีให้เห็นเพียบตามแหล่งท่องเที่ยวก็หายหมด สำหรับเกาหลี การออกตัวแรงของ ปธน. อีเมียงบัค เรื่องสมเด็จพระจักรพรรดิ์ ก็สร้างความร้าวฉานเข้าไปใหญ่ ตอนนี้กระแส K-Pop เลยตกไปครับ ไม่มีอะไรหวือหวามาก เพราะที่ผ่านมา ขนาดช่อง Fuji TV โชว์ศิลปินเกาหลีเยอะ ก็โดนกลุ่มขวาจัดออกมาโวยวายว่าเป็นพวกขายชาติ รับเงินต่างชาติมา ตอนนี้ทางสื่อก็เลยต้องเจียมเนื้อเจียมตัวกันไปหน่อย

อย่างว่าครับ ประเทศเกาะที่สามารถตัดตัวเองจากโลกภายนอกได้เสมออย่างญี่ปุ่นมีอะไรที่แปลกๆให้เราได้งงเสมอ เรื่องของ PSY นี่ก็คงเป็นอีกเรื่องหนึ่ง แทนที่จะเป็น Big in Japan เหมือนศิลปินที่ขายในประเทศอื่นไม่ได้ เขากลับกลายเป็น Not Big in Japan ก็แปลกดีนะครับ แต่ญี่ปุ่นไม่สนก็ไม่เป็นไรล่ะครับ ผมขอไปซ้อมท่าควบม้าก่อนล่ะ